[1901-1983]

Simon Laks

Szymon (Simon) Laks (1 November 1901, Warschau - 11 Dezember 1983, Parijs), Pools-Franse componist en overlevende van het KZ Auschwitz.
Laks studeerde twee jaar wiskunde in Wilna en Warschau voordat hij, in 1921, aan het conservatorium van Warschau aan een studie harmonieleer en contrapunt begon.
In 1926 verhuisde hij naar Wenen en korte tijd later naar Parijs, waar hij zijn muziekstudies voortzette aan het Conservatoire National bij Pierre Vidal (compositie) en Henri Rabaud (orkestdirectie).
Laks sloot zich aan bij de 'Association des jeunes musiciens polonais', waartoe de meeste jonge Poolse musici van het interbellum toe behoorden en die zich verwant voelden met het neo-classisisme.
In zijn Parijse jaren werkte Laks als muziekleraar, koffiehuisviolist, begeleider van stomme films, muzikant op oceaanstomers en schreef hij filmmuziek.

In 1941 werd Laks in het Franse kamp Pithiviers geïnterneerd en van daaruit in juli 1942 naar Auschwitz gedeporteerd. Hij overleefde dit concentratiekamp dankzij zijn activiteiten als leider en arrangeur van het kamporkest.
In oktober 1944 werd hij overgebracht naar Dachau. Na de bevrijding door de Amerikanen, keerde hij terug naar Parijs.

In 1948 publiceerde hij met René Coudy, die eveneens Auschwitz had overleefd, een boek met herinneringen aan de tijd in het kamp onder de titel 'Musiques d'un autre monde'.
Laks keerde langzaam terug tot componeren. Aanvankelijk concentreerde hij zich op kamermuziek en vocale werken. In zijn composities bleef hij trouw aan zijn voor-oorlogse stijl, verwant aan de 'Ecole de Paris' (Tansman, Harsanyi, Mihalovici).
Aangeslagen door de 6-daagse oorlog in Israel, gaf Laks na 1967 het componeren vrijwel volledig op en richtte zich voornamelijk op schrijven (o.a. over linguïstische vraagstukken) en vertalen.


Bron: wikipedia